آنچه درباره اورکلاک کارت گرافیک باید بدانید

بابک ولی زاده
کارت های گرافیک جدید بســیار قدرتمندند؛ آن قدرقدرتمند که حتی نمونه های ارائه شــده در دو سال اخیربخوبــی از پس اجرای بازی های تازه عرضه شــده نیزبرآمــده و اگر یــک کارت گرافیک رده بــالا در اختیارداشــته باشــید، می توانید این بازی ها را با جزئیات بالاو دقــت تصویر عالی روی سیســتم اجرا کرده و از آنهالــذت ببرید، اما لــذت از کارت گرافیــک تنها به اینجاختم نمی شود؛ دنیای کارت های گرافیک وسیع تر از آن چیزی اســت که تصور می شود و این امکان وجود دارد به قدرتی فراتر از آنچه از کارت گرافیک انتظار می رود،دســت یافت. اورکلاک این امکان را برای شما فراهم می کند تا بتوانید دست وپای کارت گرافیک را از قید و بندها رها کرده و فرصتی برای اوج گرفتن سیستم خوددر بازی ها پیدا کنید.

  
اصول و پیش نیازها
قبــل از اورکلاک بایــد با برخی اصــول و مقدماتاورکلاک آشــنا شــوید. پیــش از این مقالــه ای درباره اورکلاک و کلیــات آن در کلیــک منتشــر کرده ایــم، امــا در اینجــا قصــد داریــم بیشــتر روی اورکلاک کارت گرافیــک تمرکــز کنیــم. در اورکلاک کارت گرافیک، این خود کارت گرافیک است که باید ظرفیت کافی برای انعطاف پذیری لازم را داشــته باشد. درواقع قطعات اصلی کارت گرافیک باید برای اورکلاک آماده باشــند.

 پردازنده گرافیکی، ماژول های حافظه و سیستم برق رسانی جزو قطعات اصلی برای اورکلاک محسوب می شــوند. قطعه جانبــی دیگری کــه روی اورکلاک می تواند بهتر تاثیر داشــته باشد، سیســتم خنک کننده کارت گرافیک است که هرچه قدرتمندتر باشد، شانس اورکلاک بیشتر قطعات وجود دارد.
تمامی این موارد باعث شــده سازندگان کارت های گرافیــک بخشــی از محصــولات و ویژگی هــای آن
 را به کســانی که قطعــات خــود را اورکلاک می کنند (به اصطــلاح اورکلاکرها) اختصاص دهند و از قطعات بهتــر و باکیفیت تری روی برخی محصولات ویژه خود اســتفاده کننــد. معمــولا در این ســری از کارت های گرافیــک، پردازنده گرافیــک و حافظــه از کارخانه به شکل اورکلاک شــده وارد بازار می شــود که برحسب مــدل، اندک کارایــی بهتری در مقایســه با یک نمونه اســتاندارد از آن کارت گرافیــک دارنــد. حتــی برخی سازندگان کارت های گرافیک، این امکان را برای کاربر فراهم کرده اند تا براســاس نیاز خود، از میان چند گزینه پیش فرض اورکلاک، یکی را انتخاب کرده و بســرعت بدون دردسر به کارایی بالاتر دست یابند.

یک نکتــه عجیب و جالب دربــاره اورکلاک وجود دارد و آن تشــابه نداشــتن دو پردازنــده گرافیکــی در
زمینه اورکلاک اســت. این مســاله حتــی در مورد دو کارت مشــابه یکدیگــر نیز صــدق کــرده و دو کارت گرافیک دقیقا یکســان لزوما سقف اورکلاک یکسانی ارائــه نمی کنند. معمولا کارت هــای گرافیک ضعیف و ارزان چندان آماده اورکلاک نیســتند. در این ســری از کارت های گرافیک بهعلت استفاده از قطعات ارزان تر و سیستم خنک کننده نه چندان قدرتمند، نمی توان چندان روی اورکلاک شدن کارت گرافیک اتکا کرد. مساله دیگری که باید در نظر داشته باشید، این است کــه اورکلاک کارت گرافیک به احتمــال زیاد گارانتی کارت گرافیک شــما را نقض خواهد کرد.
 همچنین اگر پردازنده گرافیکی سیســتم شــما از سری پردازنده های گرافیکی مجتمع شده در پردازنده مرکزی سیستم باشد، بهتر است چندان به اورکلاک شدن آن دل نبندید، زیرا این ســری از پردازنده های گرافیکی قدرت بسیار کمی داشــته و حتی اگر امکان اورکلاک آنها نیز وجود داشته
باشد، سهم زیادی در افزایش کارایی نخواهند داشت.

دست به کار شوید
بــرای اورکلاک بهتر اســت دســت کم یک کارت گرافیک میان قیمت با خنک کننده ای مناســب داشــته باشید. خوشبختانه برای اورکلاک کارت گرافیک نیازی نیست به بایوس سیستم وارد شوید و این کار از طریق نرم افزارهای مختلف در سیستم عامل ویندوز قابل انجام است. خبر خوب دیگر آن است که بسیاری از سازندگان مشهور کارت گرافیک، خود نرم افزاری اختصاصی برای اورکلاک استفاده کرده اند که بیشتر طراحی قابل قبولی داشته و می توان بسادگی از آنها استفاده کرد.
بــرای یافتن این نرم افزارها بهتر اســت به ســایت ســازنده کارت گرافیک خود سری بزنید و بخش دانلود را جستجو کنید. به کمک چنین نرم افزارهایی می توانید ســرعت فن خنک کننده، فرکانس پردازنده گرافیکی و حافظــه گرافیکی را افزایش دهید. در نهایت، ابزار مهم و ضروری مــورد نیاز هر اورکلاکر، صبر و حوصله زیاد برای اعمال تنظیمات، تســت آنها و دســتیابی به یک موقعیت باثبات و مناسب برای اورکلاک است.

قبل از هر چیز بهتر اســت ســرعت فن را به نهایت مقدار خود افزایش دهید تا خیالتان از بابت دفع گرمای بیشتر در زمان اورکلاک راحت باشد. افزایش فرکانس پردازنده گرافیکی بیشــترین تاثیر را در افزایش کارایی دارد و بــه همین دلیل ما هم از همین بخش کارمان را برای اورکلاک آغاز می کنیم. در نرم افزار مورد استفاده خــود بهتر اســت از افزایش قدم به قــدم ده مگاهرتزی برای فرکانــس پردازنده گرافیکی اســتفاده کرده و در هر مرحله، تنظیمات را تســت کنید تا از کارایی مناسب و ثبات سیســتم مطمئن شــوید. در نهایت به نقطه ای می رسید که احساس خواهید کرد سیستم روی لبه تیغ قرار دارد و تصویر به شــکلی به هم ریخته نمایش داده می شــود. در این وضع حتی ممکن است سیستم از کار افتاده یا ریست شــود. پس از آن که به فرکانس باثبات روی پردازنده گرافیکی رسیدید، سراغ حافظه گرافیکی بروید و همین عمل را برای این بخش نیز اجرا کنید.

نرم افزار مورد استفاده شما ممکن است امکان افزایش ولتاژ را نیز به شما بدهد؛ اما از آنجا که قصد ما از این مقاله اورکلاک حداکثری و رکوردزنی نیست، توصیه می کنیم با این قسمت کاری نداشته باشید تا مبادا باعث آسیب رسانی به کارت گرافیک شود. خوشبختانه نرم افزارهای موجود برای اورکلاک کارت گرافیک، بیشــتر امکان ذخیره این تنظیمــات را فراهم کــرده و به این ترتیب فقط زمانی که کاربر به اورکلاک نیاز دارد، می تواند تنظیمات مورد نیاز خود را انتخاب کرده و بسرعت تنظیمات جدید اورکلاک را اعمال کند.
تست اورکلاک
حــالا کــه اورکلاک را انجام دادیــم، باید آزمایش کنید که سیســتم شــما از ثبات کافی برخوردار اســت
یــا خیر. نرم افزارهــای تســت کارت گرافیک مختلفی در دســترس است، اما مناســب ترین روش برای تست ثبات و کارایی، تســت بازی دلخواهتان روی تنظیمات فعلی کارت گرافیک اســت تا ببینید سیســتم به شکلی مناســب و بدون دردسر به اجرای آن می پردازد یا خیر.

اگر احســاس می کنیــد خطاهایی در تصویــر در حال نمایــش وجــود دارد یا رفتار سیســتم نســبت به قبل  حالتی عجیب پیدا کرده، بهتر اســت در تنظیمات خود تجدیــد نظر کرده و کمی آنها را تعدیل کنید. همچنین بهتر اســت نیــم نگاهی بــه دمای پردازنــده گرافیکی نیز داشــته باشــید تا از حد مجاز بالاتر نــرود. نرم افزار GPU-Z ایــن امکان را فراهم می کنــد تا علاوه بر دیــدن فرکانس حافظــه و پردازنــده گرافیکی، دمایپردازنده گرافیکی را نیز زیرنظر داشته باشید.

نتیجه گیری
انتظار نداشــته باشید اورکلاک کارت گرافیک به طرز شــگفت آوری کارایــی کارت گرافیک را افزایش دهد. برحســب بازی مورد اســتفاده شما، اورکلاک می تواند چند درصد روی کارایی کارت گرافیک در بازی ها تاثیر بگذارد و ســرعت فریم بیشــتری را ارائه کند. فلسفه اورکلاک و رسیدن به یک نقطه باثبات نیز می تواند سرگرمی مناسبی به شــمار آید و در ضمن پنجره جدیدی به ســوی قابلیت های کارت گرافیک دوست داشتنی شما باز کرده و قابلیت های نهفته آن را عیان کند! مواردی که به آنها اشاره شد قدم های اول برای اورکلاک به شــمار می آیــد و افراد حرفه ای و کســانی که قصد دارنــد رکوردهای اورکلاک را جابه جا کنند،  به شــکل حرفه ای به انجام این کار می پردازند و به جای استفاده از فن و خنک کننده های معمول، سراغ نیتروژن مایع می روند. کارت های گرافیکی که در این وضع اورکلاک می شوند، اغلب پس از اتمام اورکلاک دور انداخته خواهند شــد! در این مرحلــه می توان اورکلاک را ســرگرمی پرخرجی دانست که البته در رده های حرفه ای، شرکت های مختلف قطعات مختلف اورکلاکرها را برای ثبت رکورد تامین و از آنها پشتیبانی مالی می کنند.